Cynipidae

Galwespen

De familie bestaat uit drie subfamilies, waarvan alleen de Cynipinae in Europa voorkomen. De Cynipinae op hun beurt bestaan uit vier tribus: de primitieve Aulacideini, die gallen maken bij allerlei plantengeslachten, de Rhoditini, die gallen maken uitsluitend op roos, de enorme groep van de Cynipini, die gallen maken op eiken, en tenslotte de nogal heterogene groep van de Synergini, die leven als inquilinen bij andere Cynpipidae.

Bij veel Cynipini treedt generatie-wisseling op, waarbij een generatie van mannetje en wijfjes (meestal in het voorjaar) alterneert met een generatie die uitsluitend uit wijfjes bestaat (meestal later in het jaar, en ook overwinterend). De gallen, maar ook de volwassen insecten van beide generaties, zijn onderling sterk verschillend; ook verschillen de generaties vaak van waardplant. Het ontdekken van de relatie tussen de twee generaties is nog niet bij alle soorten gelukt. Recent onderzoek door Stone ea (2008a) heeft wel aangetoond dat het aantal Andricus-soorten met uitsluitende een agama generatie gering is, of misschien in het geheel niet bestaat.

De ontwikkeling van de gal wordt gestuurd door het speeksel van de galwesp-larve. Dat is een interessant verschil met de situatie bij zaagwespen (Tenthredinidae, het “Pontania-complex”), waar de galvorming tot stand komt door de ei-afzetting van het wijfje.

Het aantal parasitoïden en inquilinen dat wordt aangetroffen in cynipiden-gallen is duizelingwekkend; een eerste ingang in deze materie geeft de catalogus van Askew ea (2013a).

literatuur

Askew, Melika, Pujade-Villar ao (2013a), Cook, Rokas, Pagel & Stone (2002a), Cook, Stone & Rowe (1997a), Gauld & Bolton (1988a), Graham, Stone, van der Ham & Brewer (2008a), Hellrigl (2012a), Liljeblad (2002a), Melika, Csóka & Pujade-Villar (2000a), Nieves-Aldrey (2001a), Pujade-Villar, Bellido, Segú & Melika (2001a), Rokas, Melika, Abe ao (2003a), Stone, Atkinson, Rokas ao (2008a), Stone & Cook (1998a), Stone, Schönrogge, Atkinson ao (2002a), Williams (2010a).